Tarımsal üretim sırasında ortaya çıkan bitki hastalıkları ve tarımsal zararlılar, verim ve kaliteyi olumsuz etkileyerek ekonomik kayıplara neden olmaktadır.
Bu konuların analizinde sıklıkla kimyasal maddeler kullanılmaktadır.
Aşırı ve bilinçsiz kullanılan kimyasallar çevre kirliliğine neden olur.
Çevre dostu yöntem
Zararlı ve hastalıklarla biyolojik mücadele çevre dostu yöntemlerden biri olarak öne çıkıyor.
Biyolojik mücadelenin askerleri konumunda olan faydalı böceklerin tarımda kullanımına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Anabilim Dalı Entomoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. üreticilere israf böcekleri, israf böceklerini besleyen böceklere ise faydalı böcekler denir.
“Arılara, kuşlara, hedef dışı canlılara zarar verilmeyecek”
Üretimde zirai ilaç yerine faydalı böceklerin kullanılmasının avantajlarından bahseden Özkan, şöyle konuştu: “Böcek ilaçları yerine bu faydalı böcekleri kullandığımızda tüketicinin sağlığını korumuş, hava, toprak ve su kirliliğini, biyolojik çeşitlilik kaybını önlemiş olacağız. Arılar, kuşlar ve hedefsiz canlılar zarar görmemiş olacak. Ayrıca, ihraç ettiğimiz ürünler iade edilmeyecektir.”dedi.
‘Türkiye böceklerin varlığı konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir…’
Doğal hayatta zararlı böceklerin yüzde 98 oranında faydalı böcekler tarafından baskı altına alındığını, kalan yüzde 2’lik kısım içinse ilaç kullanıldığını belirten Özkan, şu değerlendirmede bulundu:
Her yıl ilaca yurt dışına 600 milyon dolar veriyoruz ama bunun Türkiye’ye maliyeti 10 milyar dolar. Bu önlem sağlık departmanına gider. Bu zararlı böceklere karşı ilaç kullandığımızda bu ilaçlar yurt dışına gittiğinde iade ediyoruz ve düşük fiyattan satmak zorunda kalıyoruz. Bu anlamda Türkiye biyoçeşitliliğine değer verebilmektedir çünkü faydalı böceklerin varlığı konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir.
500 milyon faydalı böcek üretildi
prof. Dr. Özkan, Türkiye’nin pestisit kullanımı nedeniyle her yıl iki gölet kadar su harcadığını belirterek, faydalı böceklerin üretim teknolojisini geliştirebilirse bu böcekleri dünyaya satma şansının olduğunun altını çizdi.
Ziraat mühendisi ve girişimci İsmail Atay, 2014 yılında kurduğu böcek üretim tesisinin günde 500 milyon faydalı böcek ürettiğini belirtti.
Yararlı böcekler nasıl üretilir?
Atay, faydalı böcek üretim süreci hakkında şu bilgileri paylaştı:
Yararlı böcekler üretebilmek için öncelikle bir ham maddeye ihtiyacımız var. Ham odağımız nedir? Ham elementimiz un, kepektir. Bunları belirli oranlarda karıştırarak konukçu böcek dediğimiz zararlı organizmayı, kelebeği yani un güvesini üretmiş oluyoruz. Un güvesinin yumurta ve larvalarını faydalı böceğimiz için yem olarak kullanır veya asalaklığı için hammadde sağlarız. Bu sayede faydalı böcekler üretilmiş olur. Yani temelde burada üçlü bir ilişki var. Besin üretmemiz lazım, besinin üzerindeki konakçı böceği, konakçı böceğin üzerindeki faydalı böceği üretmemiz gerekiyor.
Dünyanın en küçük faydalı böceği
Tesiste 1 konukçu ve 4 faydalı böcek türü ürettiklerini kaydeden Atay, bu faydalı böceklerin hem klasik tarımda hem de organik tarımda ve yeterli tarım uygulamalarında kullanılabileceğini belirtti.
Atay, konuşmasını şöyle sürdürdü:
Chrysoperla carnea adını verdiğimiz zar kanatlı böceğimiz yaprak bitleriyle beslenir. Trichogramma dediğimiz dünyanın en küçük faydalı böceğini elma, ceviz, domates, güve zararlılarının özleri ile birlikte kullanıyoruz. Bunun dışında Cryptolaemus montrouzieri adında bir çeşit gelin böceği var. Bu zahmetli unlu bit atıklarının çabasında kullanılır. Bunun dışında orius laevigatus dediğimiz yırtıcı bir böceğimiz var. Bu böcek aynı zamanda özellikle örtü altında beyazsinek, thrips ve kırmızı örümcek zararlılarıyla mücadelede kullanılır.
Türkiye’de 31 ilde kullanıcısı bulunmaktadır.
Ürettikleri faydalı böceklerin Türkiye genelinde 30 ilde 450-500 çiftçi tarafından kullanıldığını anlatan Atay, böcekleri 40-42 yoğunlukta Strafor ile sevk ederek en geç 72 saat içinde üreticiye ulaştırdıklarını anlattı.
Biyolojik çabanın teknolojik sırlar içermesi nedeniyle Türkiye için yeni bir sistem olduğuna değinen Atay, biyolojik çaba yapılan alanlarda pestisit uygulanan alanlara göre yüzde 10-15 düzeyinde verim artışı bulduklarını vurguladı. uygulamalı.
Yüzde 90 başarı sağladı
Çiftçi Muharrem Yaşam, 25 dönümlük arazide organik tarım yaptığını, zararlılarla mücadelede faydalı böcekleri kullandığını ve yıl boyunca 45 çeşit eser yetiştirdiğini söyledi.
faydalı böcekler “akıllı böcekler”Bunu “olarak tanımlayan canlı “Organik tarıma geçeli 10 yıl oldu. Üç yıldır bu akıllı böcekleri kullanıyoruz. Cevizde, elmada, üzümde, domateste kullanıyoruz. Yaşlanınca da Ayas domatesi yetiştiriyoruz, biz de kullanıyoruz. Bu yıl bu akıllı böcek uygulamasıyla yüzde 90 başarı elde ettim.”dedi.
“Su kıtlığı yaşıyoruz”
Yararlı böcekleri nisan ve mayıs aylarında toprağa verdiğini ve yılda 6-7 kez kullandığını, böcekler sayesinde zirai ilaca ihtiyaç kalmadığını ifade ederek sözlerini şöyle tamamladı:
Domatesin içinde tuta dediğimiz bir kelebek var. Bu gelir domatese yumurta bırakır, domatesin içine girer ve oradan kurt çıkar. Daha çok salça falan yapardık orda bu kurdu görürdük. Bunu geçen yıl hiç gördüğümü sanmıyorum. Oradan daha fazla başarı olduğunu biliyorum. Bu akıllı böcekte hiç su kaybetmeyiz. Öte yandan Türkiye giderek kuraklaşıyor, su kıtlığı yaşıyoruz. Bu sene ne yağmurumuz ne de karımız var. Çiftçi olarak bizde de bu kaygı var. Gelecek nesiller için bu toprakları korumalıyız. Ne kadar zehir? Parçanın, doğanın dengesini bozar, insan ve toprağın sağlığını bozar. Bu akıllı böcek de yerli üretimimizdir. Yerli malı memleketin malıdır, kendi malıdır.
